6 مهر 139628 سپتامبر مصادف با ششم مهرماه در تقویم جهانی بهداشت بهعنوان روز جهانی هاری نامگذاری شده است، به همین دلیل به بررسی این بیماری، علایم و راهکارهای مقابله با آن را مرور میکنیم. بیماری هاری یک بیماری ویروسی بسیار خطرناک و کُشنده است که در حیوانات گوشتخوار اهلی و وحشی بوده، انسان و سایر حیوانات خونگرم و پستاندار بهطور تصادفی و اغلب از طریق گزش به آن مبتلا میشوند. ویروس هاری از طریق آب دهان حیوان هار، که انسان یا حیوانی را گاز گرفته، به محل زخم واردشده و در لابلای عضلات تکثیر پیدا میکند و از عصب جاندار بالا و خود را به مغز میرساند و باعث ایجاد بیماری هاری میگردد. بیماری هاری درصد کشندگی بالایی دارد بهطوریکه پس از ظهور علایم بیماری در انسان یا حیوان، درمان امکانپذیر نبوده و بیمار ظرف مدت یک یا دو هفته جان خود را از دست میدهد. گزش حیوانات اصلیترین راه انتقال بیماری هاری اصلیترین راه انتقال بیماری هاری، از طریق گازگرفتگی حیوان هار بوده و همه زخمهای ایجادشده توسط حیوان هار، خطرناک هستند حتی اگر بهاندازه یک خراش بسیار کوچک باشد. بیشتر گزشها توسط سگهای خانگی صورت میگیرد که بهتر است در صورت امکان از نگهداری سگ در منزل خودداری گردد یا در صورت نگهداری آن را در گوشهای ببندند تا آزاد نباشد. همه حیوانات خونگرم، پستانداران اهلی و وحشی گوشتخوار، علفخوار، جوندگان و خفاشها ممکن است به بیماری هاری مبتلا شوند و این بیماری را به انسان و سایر حیوانات انتقال دهند. در صورت نیاز به نگهداری سگ در منزل، با کمک دامپزشکی محل سکونت خود برای قلاده زدن و واکسیناسیون آنها برعلیه هاری اقدام کرده و همچنین سگهای گله نیز باید برعلیه بیماری هاری واکسینه شوند. علائم بيماري در حیوان هار از زمان ورود ويروس هاري به بدن حيوان تا زماني كه علائم بيماري بهطور مشخص آشكار ميشود معمولاً دو الی سه هفته و گاهي چند ماه طول ميكشد بعدازآن اولین علامت بيماري بهصورت تغییر در رفتار و عادات حیوان است بطوریکه حيوان يا بیشازاندازه به صاحب خود انس و الفت پیدا میکند و یا عصبانی و تندخو میشود و غذای خود را بهخوبی نمیخورد، بدون مقصد به هرجائی رفته و به هرکسی حمله میکند به گاز گرفتن چوب، سنگ و اشیاء مختلف پرداخته پس از مدتی به علت عدم امکان بلع کف از دهان حیوان سرازیر شده و مرتباً به زمین میخورد. صدای پارس حیوان خشن و ناموزون میشود و در موارد کمی با پیشرفت بیماری حیوان به گوشهای پناه برده، ابتدا دستها سپس پاها و سایر اندامها فلج شده و در اثر فلج دستگاه تنفس ميميرد، حيوان هار ده روز پس از بروز علائم هاري، خواهد مرد. علائم بيماري هاري در انسان دور بیماری هاری در انسان به چند مرحله تقسیم میشود، در دوره مقدماتي بيماري كه ۲ تا ۳ روز قبل از ظهور علايم اصلي است افسردگي، بیقراری، خستگي، بیاشتهایی، تف اندازي، سوزش و خارش و گاهي درد در محل گزش ديده ميشود؛ پسازاین دوره انسان نسبت به تمام محركهاي فيزيكي، شيميايي، حسي و بويايي واكنش نشان ميدهد و کوچکترین صدا يا نور او را بهشدت متشنج ميكند و خود را به درودیوار میزند؛ اطراف دهان او را كف میپوشاند و بيمار عطش فراوان دارد، ولي به علت انقباض عضلات گلو قادر به نوشيدن آب نمیباشد و با ديدن يا شنيدن صداي آب بهشدت تحريك میشود و همچنين عبور هوا نيز از روي صورت موجب تحريك بيمار ميشود. اقدامات لازم جهت فرد حيوان گزيده خارج ساختن و تميز نمودن ويروس هاري از محل زخم تا حد مقدور در ساعات اوليه پس از گزش بايد لابلاي زخم را حداقل به مدت ۵ تا ده دقيقه با آب تميز و صابون عميقاً مورد شستشو قرار داد. اين عمل مهمترین قسمت پيشگيري از هاري به شمار ميرود و ميتوان ادعا كرد كه بيش از ۵۰ درصد پيشگيري از بيماري مربوط به رعايت اين مسأله است. خارج كردن صابون از لابلاي زخم با استفاده از شيلنگ و فشار آب بايد كف صابونهاي باقيمانده را از لابلاي زخم خارج نمود، زيرا باقيمانده صابون ميتواند مواد ضدعفونیکننده را بیاثر نمايد. ضدعفونی نمودن زخم زخم را بعد از شستشو بايد با الكل ۶۰ تا ۷۰ درجه يا محلول بتادين يك درصد و يا ساير مواد ضدعفوني نمود. زخم را هیچوقت نبايد پانسمان نمود زيرا ميكروب هاري بیهوازی است و براثر پانسمان رشد آن سريع خواهد شد ارجاع فرد به مراكز بهداشتی درمانی جهت تلقيح واكسن و سرم و پيگيري جهت تكميل نوبتهای واكسن. انتهای پیام/ م.پ-1025 با کلیک بر روی لینک زیر اخبار دانشگاه را از کانال تلگرام دریافت کنید https://telegram.me/bpumspublicrelation
تاریخ بروز رسانی: 6 مهر 1396